De Wet Sociale Werkvoorziening 2023

De Wsw is een voorziening voor mensen die als gevolg van een lichamelijke, verstandelijke of psychische handicap uitsluitend onder aangepaste omstandigheden tot regelmatige arbeid in staat zijn.

Sinds 1969 biedt de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) genoemde doelgroep de mogelijkheid om onder aangepaste omstandigheden werk te verrichten. Op 1 januari 1998 is de nieuwe Wet sociale werkvoorziening (nWsw) van kracht geworden. Vervolgens is de regeling tweemaal aangepast, per 1-1-2005 en per 1-1-2008. Met ingang van 2013 is de Regeling uitvoering sociale werkvoorziening en begeleid werken van 2008 gewijzigd in verband met wijziging in de statistische informatievoorziening.
Met ingang van 2015 is deze regeling gewijzigd in verband met de inwerkingtreding van de Participatiewet. Hierdoor is de Wsw afgesloten voor nieuwe instroom. De Wsw-statistiek richt zich met ingang van 1 januari 2015 derhalve op het volgen van het zittend bestand Wsw. Dit zittend bestand bestaat uit die mensen die met een geldige Wsw-indicatie op 31 december 2014 werkzaam waren in een Wsw-dienstbetrekking of in een arbeidsovereenkomst begeleid werken.
Met ingang van 2017 is de Wsw-statistiek vanwege het gebruik van de statistiek voor de verdeling van het Wsw-budget uitgebreid met een 6-tal datumvelden, die er voor moeten zorgen dat wijzigingen ten aanzien van omstandigheden van de Wsw-ers, die mede bepalend zijn voor de berekening van de realisatiecijfers als grondslag voor de verdeling van het Wsw-budget, nog nauwkeuriger vanuit de statistiek kunnen worden meegenomen in die berekeningen.

Aangepaste arbeid kan in het kader van de Wsw op drie manieren worden gerealiseerd:

  • Interne, beschutte arbeid in een dienstbetrekking bij de gemeente (CAO WSW).
  • Detachering vanuit een dienstbetrekking bij de gemeente of bij een reguliere werkgever (CAO WSW), individueel of in groepsverband.
  • Begeleid werken in dienst van een reguliere werkgever (CAO van betreffende werkgever).

Er vinden geen 1e indicaties voor de Wsw meer plaats (geen instroom in de Wsw meer). De herindicaties voor de Wsw worden uitgevoerd door UWV Werkbedrijf. UWV beslist over het nog steeds wel of niet behoren tot de doelgroep van de Wsw, over de dan geldende arbeidshandicap (matig of ernstig) en over de geldigheidsduur van de herindicatie.

Een aanzienlijke groep mensen maakt gebruik van de Wsw. De meeste mensen zijn werkzaam binnen een Sw-bedrijf, welke over het algemeen verschillende divisies kent zoals “groen”, “productie" of "detachering”.
In 1999 waren ruim 90.000 personen werkzaam in de Wsw en eind 2014 waren dat er bijna 103.000; dit is de omvang van het zittend bestand bij de inwerkingtreding van de Participatiewet; dit aantal zal in de loop der jaren alleen maar kleiner worden. In 2015 is dit aantal gezakt naar ruim 96.000. Eind 2016 waren in de Wsw ruim 91.000 personen werkzaam. Aan het einde van 2017 was dit aantal tot 87.000 personen gedaald en in 2018 is het aantal verder gedaald naar ruim 82.000. Eind 2019 is de daling doorgezet naar nog geen 78.000 en in 2020 gaat de daling verder naar 72.500 personen. In 2021 tellen we ruim 67.500 personen.
Het aantal mensen dat eind 2009 een werkplek bezat met begeleid werken was zo'n 5.300 en dit aantal is langzaam gestegen naar bijna 6.800 eind 2014. Inmiddels is ook dit aantal onder invloed van de Participatiewet gedaald tot 6.300 aan het einde van 2015. Eind 2016 hadden 5.900 personen een arbeidsovereenkomst begeleid werken. Eind 2017 is dit aantal gezakt naar ruim 5.700 personen en eind 2018 ligt het aantal op iets meer dan 5.300 personen. Eind 2019 zijn er bijna 5.200 mensen werkzaam in een begeleid werken-plek. In 2020 zakt het aantal mensen werkzaam in een begeleid werken-plek naar bijna 4.900. Eind 2021 is het aantal verder gezakt tot iets meer dan 4.700.
Naast de werkzame personen binnen de Wsw is er nog een kleine groep personen die tijdelijk niet geplaatst zijn. Eind 2017 ging het hierbij om ruim 4.100 personen. Vijf jaar later is dit aantal opgelopen tot 6385 personen.
Eind 2014 stonden ruim 11.000 mensen met een geldige Wsw-indicatie op de wachtlijst voor de Wsw. Van deze personen is met ingang van 2015 in het kader van de Participatiewet van rechtswege hun Wsw-indicatie vervallen: zij komen niet meer in aanmerking voor werken in de Wsw.

De dagelijkse uitvoering van de Wsw is in handen van Sw-bedrijven (en soms gemeenten). Namens de gemeenten leveren thans 76 Sw-bedrijven en 37 gemeenten de gegevens voor de Wsw-statistiek aan.



Laatste update pagina: februari 2024